Dự Lễ kỷ niệm có các đồng chí: Đồng chí Hà Ban, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, nguyên Phó Trưởng ban Tổ chức Trung ương, nguyên Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND, Chủ tịch UBND tỉnh Kon Tum; Đồng chí Hà Quốc Trị, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Kiểm tra Trung ương, Ủy viên Ủy ban Xã hội của Quốc hội khóa XV. Đồng chí Nguyễn Công Thành, Phó Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Hà Tĩnh, đồng chí Đại tá Nguyễn Tú Tài, Phó chỉ huy Trưởng Bộ chủ huy Quân sự tỉnh. Cùng các đồng chí nguyên Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, nguyên Phó Chủ tịch UBND tỉnh, nguyên Trưởng ban Tổ chức Tỉnh ủy, nguyên Chủ nhiệm Ủy ban Kiểm tra Tỉnh ủy.
Đ/c Nguyễn Tuấn Lĩnh, Phó Chủ tịch UBND xã thông qua diễn văn buổi lễ
Nghệ nhân ưu tú Trần Ngọc Ánh, người có nhiều công lao trong việc tìm kiếm hài cốt Tổng Bí thư Hà Huy Tập, đại diện họ Hà Nghệ Tĩnh.
Về phía xã Tùng Lộc, có đồng chí Hoàng Bá Anh, Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch HĐND xã; đồng chí Lê Anh Ngọc, Chủ tịch UBND xã; đồng chí Nguyễn Thị Thủy, Phó Bí thư Thường trực Đảng ủy; cùng các đồng chí trong Ban Chấp hành Đảng ủy, Thường trực HĐND, Lãnh đạo UBND, Thường trực Ủy ban MTTQ, đại diện các phòng, ban chuyên môn, cơ quan, đơn vị trên địa bàn xã Tùng Lộc và nhân dân địa phương cùng đông đảo con cháu dòng tộc họ Hà – Việt Nam.
Tướng quân Hà Mại, tự là Tông Hiểu, sinh ngày mồng 8 tháng 4 năm Giáp Tuất (1334), niên hiệu Khai Hựu năm thứ 6, triều Trần Hiến Tông. Năm Tân Mão (1351), niên hiệu Thiệu Phong năm thứ 14 triều vua Trần Dụ Tông, triều đình mở khoa thi võ. Hà Mại tham dự và trúng tuyển hạng ưu, được bổ nhiệm làm quan, chỉ huy đơn vị quân đội bảo vệ triều đình khi mới 18 tuổi.
Mùa xuân năm Bính Thìn (1356), ông được giao chỉ huy đơn vị bảo vệ Thái thượng hoàng Trần Minh Tông và vua Trần Dụ Tông đi tuần tra biên giới phía Nam. Khi đến trấn Nghệ An (nay thuộc Nghệ An – Hà Tĩnh), ông được vua giao trọng trách ở lại củng cố lực lượng, xây dựng phòng tuyến phía Nam Đại Việt trước nguy cơ xâm lấn của quân Xiêm Thành. Tháng 12 năm Bính Thìn (1376), vua Trần Duệ Tông thân chinh đánh Chiêm Thành. Trong trận này, đội quân của Hà Mại được giao nhiệm vụ bảo vệ hậu phương chiến lược, nhiệm vụ vô cùng trọng yếu. Bằng tài thao lược và lòng quả cảm, ông đã hoàn thành xuất sắc trọng trách. Nhờ công lao ấy, ông được triều đình phong Phụ Quốc Thượng Tướng Quân, Thượng vị hầu, kiêm Trấn thủ xứ Nghệ An.
Ông Hà Văn Sỹ, đại diện dòng họ Hà sở tại phát biểu ý kiến
Trong thời gian trấn thủ, ông luôn đoàn kết, động viên quân dân xây dựng vùng đất từ Nam Thanh Hóa đến Đèo Ngang vững mạnh, yên bình. Cuối thế kỷ XIV, khi triều Trần suy yếu, nhà Hồ dần tiếm quyền, Tướng quân Hà Mại, khi đó đã 65 tuổi, vẫn giữ trọn khí tiết trung quân, nên xin cáo quan về ở ẩn tại vùng chùa An Lạc, chân núi Hồng Lĩnh (nay thuộc xã Tùng Lộc, Hà Tĩnh).
Năm 1410, khi cuộc kháng chiến chống Minh đang ở giai đoạn cam go, Tướng quân Hà Mại lâm bệnh nặng và qua đời vào ngày 20 tháng 8 năm Canh Dần (1410) tại căn cứ Hồng Lĩnh, hưởng thọ 77 tuổi; khép lại một cuộc đời oanh liệt, trọn vẹn vì nước, vì dân.
Đại biểu thực hiện nghi thức chào cờ
Ông đã từng được triều Trần sắc phong Phụ quốc Thượng tướng quân, Thượng Vị hầu, Bắc sứ, Trấn thủ xứ Nghệ An; Triều Lê sắc phong Đoan túc dực bảo trung hưng thần; Triều Nguyễn Duy Tân năm thứ 3 sắc phong Đồng Giang linh ứng thần. Về sau, triều Nguyễn – vua Duy Tân năm thứ 3 (1909), Ngài được sắc phong là “Đồng Giang Linh Ứng Thần.” Tướng quân Hà Mại chính là Thủy tổ dòng họ Hà – Hà Tĩnh, một dòng họ nổi tiếng hiếu học, khoa bảng và có nhiều cống hiến cho quê hương, đất nước. Đến nay, dòng họ Hà đã có trên 22 đời, con cháu sinh sống khắp Hà Tĩnh, Nghệ An và nhiều tỉnh, thành trong cả nước, cũng như ở nước ngoài. Qua các thế hệ, nhiều người con họ Hà đã nỗ lực học tập, lập nghiệp, góp phần làm rạng danh quê hương.
Đại biểu Lãnh đạo xã dâng hương tại nhà thờ
Trải qua hơn sáu thế kỷ, tấm gương và công lao của Tướng quân Hà Mại vẫn luôn tỏa sáng – là niềm tự hào của quê hương Tùng Lộc, vùng đất “địa linh nhân kiệt”, nơi sản sinh nhiều anh tài, trung thần nghĩa sĩ.