Đây là một nội dung quan trọng, gắn liền với chủ trương lớn của Đảng và Nhà nước ta về chuyển đổi số quốc gia, hướng tới mục tiêu đến năm 2030, Việt Nam trở thành quốc gia số, phát triển dựa trên khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo.
Trong tiến trình chuyển đổi số, chính quyền cơ sở giữ vai trò “cầu nối” trực tiếp triển khai các chủ trương, chính sách tới người dân. Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức thành viên là lực lượng nòng cốt trong công tác tập hợp, đoàn kết, phát huy sức mạnh nhân dân. Tại xã Tùng Lộc, những năm qua, nhờ sự phối hợp chặt chẽ giữa Ủy ban nhân dân và Ủy ban Mặt trận Tổ quốc, nhận thức của cán bộ và nhân dân về chuyển đổi số từng bước được nâng cao, từng bước hình thành “công dân số” gắn với xây dựng nông thôn mới kiểu mẫu.
Tập huấn về nâng cao nhận thức, kỷ năng cho người dân về chuyển đổi số
Chuyển đổi số hiện là chủ trương lớn và là xu thế tất yếu trước yêu cầu phát triển của đất nước, quá trình này không chỉ dừng lại ở việc ứng dụng công nghệ thông tin mà là một cuộc cải cách toàn diện, thay đổi căn bản từ nhận thức, tư duy đến phương thức hoạt động nhằm xây dựng tổ chức bộ máy hoạt động hiệu năng, hiệu lực và hiệu quả.
Đối với xã Tùng Lộc, chuyển đổi số là yêu cầu tất yếu để nâng cao hiệu quả quản lý, quản trị xã hội và phát triển kinh tế, xây dựng nông thôn mới nâng cao, nông thôn mới kiểu mẫu.
Trong những năm qua, chính quyền xã đã phát động nhiều phong trào về chuyển đổi số, trong đó bình dân học vụ số được đông đảo cán bộ, công chức, viên chức và người dân tham gia hưởng ứng sâu rộng, từng bước giúp cho người dân nắm bắt, tận dụng, khai thác, thụ hưởng những thành quả của khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số mang lại. Công tác phối hợp thực hiện chuyển đổi số giữa chính quyền và UBMTTQ cùng các tổ chức thành viên đã đạt được một số kết quả bước đầu đáng ghi nhận, tạo tiền đề quan trọng cho giai đoạn mới. Tinh thần của Nghị quyết 57 đã được cụ thể hóa đầy đủ thông qua những kết quả bước đầu đã đạt được. Cụ thể:
1. Về công tác tuyên truyền, vận động nhân dân: Hàng năm UBND xã ban hành kế hoạch về chuyển đổi số, kế hoạch phối hợp tuyên truyền phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia; kế hoạch triển khai Phong trào “Bình dân học vụ số” gắn với “Học tập số”, Ban hành quyết định thành lập BCĐ, tổ cán bộ nòng cốt về phát triển khoa học, công nghệ đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số, quyết định thành lập các Tổ chuyển đổi số cộng đồng 19 thôn; xây dựng các văn bản chỉ đạo triển khai nhiệm vụ chuyển đổi số trên địa bàn.
Mặt trận tổ quốc xã luôn đồng hành với chính quyền bằng việc hưởng ứng, tuyên truyền kịp thời các văn bản chỉ đạo, hướng dẫn của Trung ương, của tỉnh, của xã đến toàn thể cán bộ, đảng viên, hội viên bằng nhiều hình thức thiết thực, hiệu quả như thông qua các hội nghị tiếp xúc cử tri, các cuộc họp thôn, trên trang face book Mặt trận tổ quốc và các tổ chức thành viên.
2. Về triển khai các nhiệm vụ chuyển đổi số: Chỉ trong 2 năm, năm 2024 và 2025, xã đã tổ chức 3 lớp tập huấn chuyển đổi số với gần 550 lượt cán bộ thôn, đoàn viên, hội viên và người dân tham gia. Phối hợp mặt trận tổ quốc, tổ chuyển đổi số cộng đồng tổ chức vận động, tuyên truyền, hỗ trợ 302/359 đối tượng người có công và 868/1185 đối tượng BTXH mở tài khoản ngân hàng để hưởng trợ cấp ASXH không dùng tiền mặt. Phối hợp công an xã vận động người dân đăng ký kích hoạt tài khoản định danh điện tử, đến nay đã kích hoạt được trên 85% tài khoản VNID của người dân trên địa bàn. Phong trào “Bình dân học vụ số” gắn với “Học tập số” được hưởng ứng sâu rộng, tính đến nay đã có hơn 500 cán bộ, công chức, viên chức, đoàn viên, hội viên và người dân tham gia khoa học trực tuyến “Bình dân học vụ số”. Tại trung tâm hành chính công của xã, nhờ làm tốt công tác phối hợp nên từ khi vận hành chính quyền địa phương 2 cấp đến nay đã có trên 300 bộ hồ sơ nộp giải quyết các TTHC qua dịch vụ trực tuyến trên cổng dịch vụ công quốc gia và tính đến hết tháng 8/2025 tỷ lệ hồ sơ tiếp nhận và thanh toán trực tuyến trên cổng dịch vụ công quốc gia đạt 96,8%. Các chỉ số đánh giá về công khai, minh bạch và sự hài lòng của người dân và doanh nghiệp trên Cổng Dịch vụ công quốc gia luôn đạt điểm tuyệt đối so với quy định; Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức thành viên đã trực tiếp đến các điểm kinh doanh vận động tạo mã QR để thuận tiện trong giao dịch, thanh toán qua tài khoản ngân hàng không dùng tiền mặt và hiện nay hầu hết các điểm kinh doanh buôn bán đều có mã QR trong giao dịch. Những kết quả này là minh chứng sinh động nhất cho công tác phối hợp chặt chẽ giữa chính quyền và MTTQ trong việc phục vụ nhân dân.
3. Về công tác giám sát và phản biện xã hội: Ban Thường trực Ủy ban MTTQ xã phối hợp chặt chẽ với chính quyền trong việc giám sát việc tiếp nhận và trả kết quả hồ sơ thủ tục hành chính tại Trung tâm phục vụ hành chính công của xã, qua giám sát UBND xã luôn nhận được những ý kiến góp ý và đề xuất các giải pháp tháo gỡ các vướng mắc kịp thời trong việc tiếp nhận, giải quyết hồ sơ, thủ tục cho nhân dân đến giao dịch từ đó những tồn tại, vướng mắc tại trung tâm hành chính công hiện nay đã dần được khắc phục và chất lượng phục vụ người dân ngày một tốt hơn.
Đoàn thanh niên hướng dẫn người dân nộp hồ sơ trước tuyến qua cổng dịch vụ công quốc gia
Ý kiến của người dân về việc tăng cường cán bộ hỗ trợ người dân đến nộp hồ sơ trực tuyến qua cổng dịch vụ công cũng đã được MTTQ tập hợp và kiến nghị, UBND xã đã kịp thời hỗ trợ hướng dẫn và bước đầu đã có những kết quả nhất định.
Nhìn chung, nhờ công tác phối hợp chặt chẽ giữa Chính quyền và Mặt trận Tổ quốc nên bức tranh chuyển đổi số của địa phương đã dần xuất hiện những gam màu sáng, thể hiện sự nỗ lực và quyết tâm đổi mới của cả hệ thống chính trị để góp phần xây dựng chính quyền số, công dân số và xã hội số, tham gia tích cực vào quá trình chuyển đổi số quốc gia.
Bên cạnh những kết quả đạt được, chúng ta cần thẳng thắn nhìn nhận những tồn tại, hạn chế cần khắc phục đó là:
Thứ nhất: Nhận thức về chuyển đổi số chưa đồng đều: Một bộ phận cán bộ, đảng viên, đoàn thể và người dân chưa nhận thức đầy đủ vai trò, ý nghĩa của chuyển đổi số. Còn có tư tưởng cho rằng chuyển đổi số chỉ là nhiệm vụ của chính quyền, chưa thấy rõ trách nhiệm phối hợp của Mặt trận và các tổ chức thành viên.
Thứ hai. Công tác phối hợp chưa thật sự chặt chẽ: Việc triển khai phối hợp giữa UBND và MTTQ đôi khi còn mang tính hình thức, chưa có kế hoạch, quy chế phối hợp cụ thể, thiếu sự phân công rõ ràng. Một số hoạt động tuy có tổ chức nhưng còn chồng chéo, chưa phát huy được sức mạnh tổng hợp.
Thứ ba. Năng lực ứng dụng công nghệ thông tin chưa cao: Một số cán bộ Mặt trận, đoàn thể xã và thôn còn hạn chế về kỹ năng sử dụng công nghệ, dẫn đến việc phối hợp, hướng dẫn, hỗ trợ người dân tham gia chuyển đổi số chưa thật sự hiệu quả. Đối với người dân, đặc biệt là người cao tuổi, hộ gia đình khó khăn, ít có điều kiện tiếp cận công nghệ, còn lúng túng trong thao tác dịch vụ công trực tuyến, tâm lý e ngại trong thực hiện dịch vụ công trực tuyến, ít quan tâm lựa chọn phương thức nộp hồ sơ trực tuyến, thanh toán trực tuyến; muốn đến trực tiếp để được hướng dẫn và thực hiện TTHC.
Thứ tư. Công tác tuyên truyền chưa sâu rộng: Hoạt động tuyên truyền, vận động của Mặt trận về chuyển đổi số còn chủ yếu theo hình thức hội nghị, chưa đa dạng, chưa tiếp cận được hết các nhóm đối tượng. Nội dung tuyên truyền đôi khi còn chung chung, chưa sinh động, chưa có chiều sâu, chưa thật sự gần gũi, dễ hiểu để người dân dễ tiếp nhận.
Thứ năm. Nguồn lực cho công nghệ còn hạn chế: Cơ sở hạ tầng công nghệ thông tin của xã chưa đồng bộ; thiếu nguồn lực và hạ tầng công nghệ, nhất là ở tại các thôn. Hơn nữa không phải người dân nào cũng có điện thoại thông minh, máy tính có kết nối Internet và thao tác thành thạo trên máy tính. Kinh phí phục vụ tuyên truyền, tập huấn, triển khai ứng dụng số còn rất hạn hẹp.
Thứ sáu. Cơ chế giám sát, phản biện chưa phát huy mạnh mẽ: Vai trò giám sát, phản biện xã hội của MTTQ trong quá trình xây dựng chính quyền số, công dân số chưa thực sự rõ nét. Chưa có nhiều ý kiến góp ý, phản ánh của người dân được tập hợp, chuyển tải kịp thời đến chính quyền để điều chỉnh.
Hướng dẫn người dân kích hoạt định danh điện tử mức 2
Để khắc phục các tồn tại, hạn chế nêu trên, đồng thời để hiện thực hóa được mục tiêu chuyển đổi số đề ra, tôi mạnh dạn đề xuất một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả của công tác phối hợp giữa Chính quyền với Mặt trận Tổ quốc trong xây dựng chính quyền số, công dân số và xã hội số trong thời gian tới.
Thứ nhất. Đẩy mạnh tuyên truyền, vận động nhân dân: Tăng cường phối hợp tổ chức sinh hoạt chuyên đề ở các thôn, lồng ghép nội dung chuyển đổi số vào các phong trào, các cuộc vận động. Phát huy vai trò của đội ngũ cán bộ thôn, chi hội trưởng các đoàn thể, tổ chuyển đổi số cộng đồng, tổ trưởng tổ liên gia, để làm tốt cầu nối đưa công nghệ số đến gần hơn với bà con nhân dân. Tổ chức các hội thi “Công dân số”, “Gia đình số” tại địa phương, gắn với xây dựng khu dân cư kiểu mẫu.
Thứ hai. Nâng cao chất lượng triển khai nhiệm vụ chuyển đổi số: Chính quyền xã tiếp tục nâng cấp hạ tầng, ưu tiên đầu tư nâng cấp đường truyền internet, hỗ trợ trang thiết bị cho các thôn. MTTQ phối hợp mở rộng các lớp tập huấn, nhất là cho đối tượng nông dân, các hộ kinh doanh, hội viên phụ nữ. Nhân rộng mô hình “Tổ công nghệ số cộng đồng”, khuyến khích đoàn thanh niên đảm nhận vai trò “đội xung kích số” hỗ trợ nhân dân.
Thứ ba. Đẩy mạnh giám sát và phản biện xã hội: MTTQ xã phối hợp kiểm tra, giám sát thường xuyên việc giải quyết hồ sơ thủ tục hành chính trên dịch vụ công trực tuyến, việc cài đặt ứng dụng số trên thiết bị điện thoại thông minh. Tổ chức lấy ý kiến nhân dân định kỳ về chất lượng dịch vụ công, tổng hợp phản ánh để chính quyền kịp thời điều chỉnh. Công khai minh bạch kết quả giám sát trên hệ thống thông tin và tại các cuộc họp thôn.
Thứ tư. Huy động sức mạnh đại đoàn kết: Vận động các doanh nghiệp, con em xa quê hỗ trợ trang thiết bị công nghệ, đường truyền internet cho những hộ khó khăn. Khuyến khích thanh niên, sinh viên tình nguyện hỗ trợ bà con cài đặt, sử dụng ứng dụng số. Đưa nội dung chuyển đổi số trở thành một tiêu chí đánh giá thi đua trong các phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa ở khu dân cư”.
Thứ năm. MTTQ cần đa dạng hóa các hình thức tuyên truyền. Lồng ghép nội dung chuyển đổi số vào các buổi sinh hoạt chi bộ, họp thôn, họp Ban công tác Mặt trận. Thông qua tiếp xúc cử tri, đối thoại với nhân dân. Tuyên truyền trên hệ thống loa truyền thanh của xã, thôn. Đặc biệt cần đẩy mạnh công tác tuyên truyền trên không gian mạng, thông qua các trang như trang thông tin điện tử, fanpage, nhóm Zalo, Facebook của Mặt trận và các đoàn thể. Chia sẻ video, bài viết ngắn gọn, dễ hiểu về lợi ích chuyển đổi số.
Thứ sáu. Mặt trận Tổ quốc cần khai thác và vận hành tốt hệ thống điều hành tác nghiệp, hệ thống thông tin, cơ sở dữ liệu dùng chung của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức chính trị-xã hội. Trước mắt tập trung nguồn lực để phát triển “Mặt trận số” đây là kênh thông tin duy nhất, đa nền tảng, tích hợp nhiều chức năng hữu ích, từ chỉ đạo, điều hành, thực hiện các nghiệp vụ công việc hàng ngày: quản lý đoàn viên, hội viên, giám sát - phản biện xã hội đến việc tổng hợp ý kiến, kiến nghị của nhân dân và phản ánh đến các cơ quan liên quan, cung cấp, hỗ trợ các thông tin hữu ích đến người dân.
Lực lượng đoàn thanh niên hỗ trợ người dân quét mã QR trong thanh toán mua bán
Thực tiễn tại xã Tùng Lộc đã chứng minh rằng, khi có sự phối hợp chặt chẽ giữa chính quyền và Mặt trận Tổ quốc, công tác chuyển đổi số sẽ đi vào đời sống nhanh hơn, hiệu quả hơn, nhân dân đồng tình, hưởng ứng tích cực hơn.
Trong thời gian tới, với quyết tâm chính trị cao, sự đồng thuận xã hội rộng rãi và sự phối hợp ngày càng chặt chẽ giữa chính quyền với Mặt trận Tổ quốc, tin tưởng rằng xã Tùng Lộc sẽ hoàn thành tốt mục tiêu xây dựng chính quyền số hiệu lực, công dân số tích cực, xã hội số văn minh, hiện đại, góp phần thực hiện thắng lợi chương trình chuyển đổi số của tỉnh và quốc gia. Góp phần xây dựng xã nhà đạt chuẩn NTM nâng cao trước năm 2030 theo tinh thần mà Nghị quyết đại hội đảng bộ xã lần thứ nhất, nhiệm kỳ 2025-2030 đã đề ra.